Zenden, zenden en nog eens zenden. Praten we nog wel echt? 

Echt in gesprek gaan. Doen we dat nog wel? Zenden daar zijn we in deze tijd erg goed in geworden, maar hoe staat het met een nog veel belangrijker onderdeel van het gesprek, ontvangen. Luisteren naar wat de ander zegt. Zeker in de tijd waarin we nu leven. Een tijd met fysieke afstand. 

“Stuur me even een appje” of “Gooi het anders even op de mail, ik heb echt geen tijd voor een zoommeeting”. Het project waarin je samenwerkt met verschillende partijen verloopt stroef. Er ontstaat vertraging door miscommunicatie of bereikbaarheid van teamgenoten. Maar ook situaties waarbij een gesprek niet mogelijk is door eenzijdige communicatie, waarbij we vooral over onze eigen “problemen” praten. 

Voor veel mensen is dit een heel herkenbaar beeld. In deze tijd zijn we vaak “te druk” en vinden we bellen al te veel. Liever hebben we alles zo beknopt en snel mogelijk. Per mail of WhatsApp bijvoorbeeld. Door de huidige COVID-19 situatie werken we allemaal thuis en loop je ook niet zomaar meer even langs.

Laat staan dat we oor hebben voor de verhalen, problemen en vraagstukken van een ander. We zijn al druk genoeg met ons eigen leven.  

Luisteren is nog een hele klus 

Wanneer heb je voor het laatst écht (oprecht) geluisterd naar iemand? Zonder tegelijkertijd naar je telefoon te kijken of je eigen “probleem” al klaar te hebben in gedachte om te vertellen.

Onze huidige levensstijl is druk, chaotisch en vol prikkels. We luisteren nog maar selectief en beperken communicatie momenten tot WhatsApp en mail. Daarnaast willen ook maar al te graag onze eigen verhalen delen. En ook dit weer zo snel mogelijk!

Zeker op de werkvloer bemoeilijkt dit het samenwerkingsproces enorm. Het kan grote gevolgen hebben op sociaal psychologisch niveau. Er is geen interactie meer, er ontstaat geregeld irritatie en mensen voelen zich niet gezien. Dit zijn slechts enkele voorbeelden.

Praat mèt me en niet tegen me 

Noëlle Aarts, hoogleraar socio-ecological interactions aan Radboud Universiteit, is gespecialiseerd in gespreksvoering en merkt op dat we tegenwoordig slecht luisteren. 

Volgens haar is het belangrijk om eerst te luisteren en niet meteen je mening of eigen “probleem” te verkondigen als iemand iets vertelt. 

Het gevolg van deze vorm van “niet oprecht ontvangen” is dat er geen verbinding zal ontstaan. En zonder verbinding is een relatie (opbouwen) onmogelijk. 

Niet gek! 

Het is niet gek dat we de neiging hebben om ons “eigen verhaal” naar voren te drukken. Volgens Noëlle Aarts is het onze fundamentele behoefte. Als we ons eigen verhaal vertellen, dan komt er en prethormoon in ons brein vrij. Hierdoor voelen we ons goed en hebben we het gevoel dat we ertoe doen. 

Balans vinden 

Dat we dus graag ons verhaal willen doen is niet gek en ook helemaal niet erg. Maar met deze wetenschap en kennis is het dus van uiterst belang dat we dit bij elkaar leren respecteren. 
Laten we met zijn allen oefenen om het echte gesprek weer aan te gaan. 

Enkele tips: 

• Vermijd externe prikkels tijdens een gesprek, zoals je telefoon of computerscherm waar mail binnen komt. 
• Luister oprecht. Dit kan je doen door in je hoofd te herhalen wat de ander zegt en hardop te reageren. Toets hierbij ook hoe de ander reageert op je antwoord. 
• Houd een spiegel voor. Hoe kijk je naar jezelf als gesprekspartner?
• Creëer ruimte en toegankelijkheid om een gesprek op gang te krijgen 
• Ontvangen is misschien nog wel belangrijker dan zenden.